AÇIKLAMA: Unvan belirlenmeden önce unvanın uygunluğunun kontrol edilmesi gerekmektedir. Ticaret unvanının uygunluğunun kontrol edilmesi için Merkezi Sicil Sistemi Uygulaması (MERSİS)’na giriş yapılır. MERSİS’e giriş, e-devlet üzerinden yapılabileceği gibi MERSİS kullanıcı ve şifresi oluşturularak da yapılabilir. Açılan ekranda “Kuruluş Başvurusu” butonuna tıklanır. Gelen listeden kurulacak şirket türü seçilerek işlem başlatılır. İstenen bilgiler doldurulduktan sonra “ileri” butonuna basılarak bir sonraki aşamaya geçilir. Unvanın girilebilmesi için en az 1 adet pay sahibi girilmesi gerekmektedir. Bu nedenle sol tarafta bulunan “pay sahibi/ortak” kutucuğuna tıklanarak şirketin pay sahibi olacak kişinin bilgileri girilir. Sonrasında “unvan” butonuna tıklanır. Unvan girildiğinde sistem hata vermiyorsa unvan uygun kabul edilir ve unvan rezervasyonu yapılır. Unvanın rezerve edildiği tarihten itibaren 3 gün içerisinde kuruluş başvurusunun MERSİS’te onaya gönderilmesi gerekmektedir. Bu 3 günlük süre içerisinde başvuru onaya gönderilmez ise unvan rezervasyonu iptal edilmektedir. O nedenle 3 gün sonunda unvan sisteme tekrar girilmelidir.

Bununla birlikte benzer unvanlar ayrıca TOBB’un unvan sorgulama sayfasından da kontrol edilebilmektedir. https://www.ticaretsicil.gov.tr/view/hizlierisim/unvansorgulama.php adresine girildikten sonra alınmak istenen unvanın ilgili satıra yazılıp sorgu yapılması sonucunda bu unvan ile benzer diğer şirket unvanları görülebilmektedir.

 

 

UYARI 1- Unvan belirlenirken dikkat edilecek hususlar;

  • “-, /, *” gibi işaretler unvanda yer alamaz.
  • Kök Unvanda 'Türk', 'Türkiye', 'Milli', 'Cumhuriyet' kelimelerinin kullanılması için, Cumhurbaşkanı kararı gerekmektedir.
  • Kök Unvanda (unvanın başındaki kelimenin) yabancı bir kelime olması mümkündür. İşletme konusu ile şirket türünü gösteren ibareler Türkçe olmak kaydıyla ticaret unvanı serbestçe belirlenebilir. Ancak, esas sözleşmedeki amaç ve konusunda örneğin “danışmanlık”, “ticaret” gibi faaliyetler belirtilmiş ise “colsuntancy”, “trade” gibi işletme konusunu belirten kelimelerin unvanda kullanılması uygun değildir.
  • Anonim şirketlerin ticaret unvanında işletme konularından en az birinin yer alması zorunludur. Örneğin; X Yazılım ve Mühendislik Anonim Şirketi ya da A Tarım Ürünleri Üretimi Anonim Şirketi. İşletme konusunu gösteren ibarelerde kısaltma yapılamaz.
  • İşletme konularından “Danışmanlık”, “Ticaret”, “Sanayi”, “Yatırım” tek başına alınamaz. Örneğin, “Turuncu Danışmanlık Anonim Şirketi”, “Turuncu Ticaret Anonim Şirketi”, “Turuncu Sanayi Anonim Şirketi”, “Turuncu Yatırım Anonim Şirketi” şeklinde, işletme konusu sadece “danışmanlık”, “ticaret”, “sanayi”, “yatırım” olan unvana MERSİS onay verse dahi ticaret sicil tescil etmemektedir. Doğru yazım örnekleri, “Turuncu Teknoloji Danışmanlık Anonim Şirketi”, “Turuncu Su Ürünleri Ticaret Anonim Şirketi”, “Turuncu Tekstil Sanayi Anonim Şirketi”, “Turuncu Maden Yatırım Anonim Şirketi”. Bir başka anlatımla, neyin danışmanlığı olduğu, neyin ticareti olduğu, ne sanayisi olduğu, neye yatırım yapılacağını belirtir şekilde işletme konusunun unvanda yer alması istenmektedir. “Dış Ticaret” işletme konusunun ise Ticaret Bakanlığı’nın 14.10.2020 tarihli ve 50035491-431.04 sayılı yazısı uyarınca tek başına işletme konusu olarak kullanılabileceği değerlendirilmektedir.

 

 

UYARI 2 – Bazı şirketlerin kuruluşu Ticaret Bakanlığı’nın iznine tabidir. Kuracağınız şirketin faaliyet konusu aşağıda belirtilenlerden birine giriyor ise kuruluştan önce izin almanız gerektiğine dikkat ediniz.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 333’üncü maddesinde, Ticaret Bakanlığı'nca yayımlanacak tebliğle, bazı faaliyet alanlarının belirleneceği, ilgili Tebliğ’de ilan edilecek anonim şirketlerin Ticaret Bakanlığı'nın (Bakanlık) izni ile kurulacağı düzenlenmiştir. Bu şirketlerin esas sözleşme değişiklikleri de yine Bakanlığın iznine bağlıdır. TTK m. 333 uyarınca, bunun dışında hukuki konumu, niteliği ve işletme konusu ne olursa olsun anonim şirketin kuruluşu ve esas sözleşme değişiklikleri herhangi bir makamın iznine bağlanamaz. İlgili şirketin izne tabi şirketlerden olması halinde öncelikle şirketin esas sözleşmesi hazırlanmakta ve pay sahiplerinin imzaları noter tarafından onaylanmış esas sözleşme ile birlikte Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü nezdinde izin başvurusu yapılmaktadır. Bakanlık izninin, şirketin kuruluşunda ticaret sicili müdürlüğüne tescil başvurusundan önce, esas sözleşme değişikliklerinde ise genel kurul tarihinden önce alınması gerekir. Bakanlık izni alınmadan kuruluş ve esas sözleşme değişikliği işlemleri ticaret sicili müdürlüğüne tescil edilemez.

Anonim ve Limited Şirketlerin Sermayelerini Yeni Asgari Tutarlara Yükseltmelerine ve Kuruluşu ve Esas Sözleşme Değişikliği İzne Tabi Anonim Şirketlerin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (İzin Tebliği) uyarınca kuruluş öncesinde Ticaret Bakanlığı’ndan izin alması gereken şirketler açıkça düzenlenmiştir.

İzin Tebliği’nin 5’inci maddesinde, kuruluşu ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Ticaret Bakanlığının iznine tabi olan şirketler sayılmıştır. Buna göre aşağıda sayılan şirketlerin tamamı bakımından hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Ticaret Bakanlığı’ndan izin alınmalıdır;

  • Bankalar

5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 6 ve 16’ncı maddeleri uyarınca Bankaların kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) iznine tabidir.

  • Finansal Kiralama Şirketleri, Faktöring Şirketleri, Finansman Şirketleri

6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 4 ve 10’uncu maddeleri uyarınca bu şirketlerin kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri BDDK iznine tabidir.

  • Varlık Yönetim Şirketleri

Varlık Yönetim Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik’in 4 ve 7’nci maddeleri uyarınca Varlık Yönetim Şirketlerinin kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri BDDK iznine tabidir.

  • Sigorta Şirketleri

5684 Sayılı Sigortacılık Kanununun 8’inci maddesi uyarınca Sigorta Şirketlerinin tüm esas sözleşme değişiklikleri Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşüne tabidir.

  • Döviz Büfesi İşleten Şirketler (Yetkili Müesseseler)

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018-32/45)’in 5 inci, 17’nci ve 18’inci maddeleri uyarınca yetkili müesseselerin (eski döviz büfesi işleten şirketler) kuruluşları, adres ve unvan değişikliği sonucunu doğuran esas sözleşme değişiklikleri ile ortaklarında değişikliğe sebep olan pay devir işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığının iznine tabidir.

  • Gözetim Şirketleri

Uluslararası Gözetim Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: (2015/24))’nin 6’ncı maddesi uyarınca Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünce uluslararası gözetim şirketi belgesi verilen anonim şirketlerin esas sözleşme değişiklikleri ayrıca İç Ticaret Genel Müdürlüğünün iznine tabidir.

  • Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici Şirketleri

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği’nin 11’inci maddesi uyarınca kuruluşta ve her türlü esas sözleşme değişikliklerinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan izin alınır.

  • Serbest Bölge Kurucusu ve İşleticisi Şirketler

6745 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 2’nci maddesi uyarınca serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşu Cumhurbaşkanı iznine tabidir.

  • 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Şirketler

Bu şirketler, Portföy Yönetim Şirketleri, Aracı Kurumlar (Menkul Değerler/Kıymetler) Şirketleri, Yatırım Ortaklıkları (Menkul/Gayrimenkul/Girişim Sermayesi) Şirketleri, Gayrimenkul Değerleme Şirketleri, Halka Açık Şirketler, Varlık Kiralama Şirketleri’dir.

  • Umumi Mağazacılıkla Uğraşan Şirketler

2699 sayılı Umumi Mağazalar Kanunu uyarınca makbuz ve rehin senedi verme karşılığında serbest, gümrüklenmemiş veya tekel altında bulunan malları vedia olarak kabul etmek ve mudilerine de bu senetlerle tevdi olunan malları satabilmek veya terhin edebilmek imkanını vermek üzere faaliyette bulunan umumi mağazalar memleketin genel ekonomik şartları göz önünde bulundurularak Ticaret Bakanlığınca verilecek izinle anonim şirket şeklinde kurulur.

  • Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Şirketleri

5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu uyarınca tarım ürünleri lisanslı depo işletmeleri, ekonomik ihtiyaç ve etkinlik şartları göz önünde bulundurularak Bakanlıkça verilecek izinle anonim şirket şeklinde kurulur.

  • Ürün İhtisas Borsası Şirketleri

Ürün İhtisas Borsasının Kuruluş, Faaliyet, İşleyiş ve Denetim Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik uyarınca borsa anonim şirket şeklinde ve izne tabi olarak kurulmaktadır.

  • Bağımsız Denetim Şirketleri

Bağımsız Denetim Yönetmeliği uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından bağımsız denetim yapmakla yetkilendirilen ortakları yeminli mali müşavirlik ya da serbest muhasebeci mali müşavirlik ruhsatını almış meslek mensuplarından oluşan sermaye şirketlerinin kuruluşları Bakanlık iznine tabidir.

  • Holdingler

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 519/4 hükmünde “…başlıca amacı başka işletmelere katılmaktan ibaret olan holding şirketler…” ifadesinde yer bulan anonim şirket olarak kurulacak holdinglerin kuruluşu izne tabidir.

  • Tüketici Finansmanı ve Kart Hizmetleri Şirketleri

6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve diğer mevzuat uyarınca bu şirketlerin kuruluşları Bakanlık iznine tabidir.